Çocuğun olduğu her yerde mutlaka oyun vardır. Evrendeki bütün çocuklar oyun oynar. Oyun çocukların fiziksel, bilişsel, duygusal ve sosyal yönden gelişimini sağlayan bir araçtır.
Oyun oynamayan çocukların bedensel ve ruhsal açıdan sağlıklı olmaları düşünülemez. Oyun eğitimin her alanında kullanılmakla birlikte erken çocukluk eğitiminin temelini oluşturmaktadır. Oyun çocuğun psikomotor gelişimini, sosyal-duygusal gelişimini, dil gelişimini, bilişsel gelişimini ve öz bakım becerilerinin gelişimini etkiler.
Oyunun Çocuğun Psikomotor Gelişimine Etkileri
Büyüme: Bir çocuğun boy uzunluğu, vücut ağırlığı yönünden ölçülerinin artışıdır.
Gelişme : Büyüyen bir organizmanın dokularının yapısında biyokimyasal bileşiminde oluşan değişiklikler sonucu olgunlaşması ve iyolojik fonksiyonlarının farklılaşmasıdır. Büyüme çocuğun fizik gelişimine yansırken, gelişme psikomotor gelişim ile ilişkili bir kavramdır. Oyun solunum, sindirim, boşaltım sistemlerinin düzenli çalışmasının sağlar.
Fazla yağların yakılması, iç salgı bezlerinin düzenli çalışması gibi özellikle büyümeye ilişkin işlerin yerine getirilmesi vücudun hareketlerini gerektiren bu oyunlarla sağlanır. Hareketli oyunlar çocuğun çevresi, yaşadığı dünyayı keşfetmesini sağlar.
Psikomotor gelişim: Fiziksel büyüme ve gelişme ile birlikte beyin omurilik gelişimi sonucu organizmanın isteme bağlı olarak hareketlilik kazanmasıdır. Oyunun erken çocukluk eğitiminde çocuğun motor gelişimine etkileri küçük ve büyük kasların motor gelişimine etkileri olarak ikiye ayrılır.
Oyunun Küçük Kas Gelişimine Etkileri
Özellikle su, kum, kil, çamur gibi doğal materyaller ile tuz seramiği, plastirin, cam macunu ile ilgili oyunları ayrıca karalama, çizme, boyama gibi kalem, boya, fırça kullanımı parmak becerilerinin gelişimine yani küçük kasların motor gelişimine etkisi büyüktür. Bu becerilerin tümü el, göz koordinasyonu (uyumu) gerektirmektedir.
Oyunun Büyük Kas Gelişimine Etkisi
Her oyun çocuğun tüm gelişim alanlarına katkıda bulunmakla birlikte büyük kas gelişimine daha fazla katkıda bulunmaktadır. Açık havada oynanan oyunların masa başında oynanan oyunlara göre büyük kasların gelişimini etkilediği bilinmektedir. Bu etkinlikler
bisiklete binme, tenis, masa tenisi, futbol, voleybol, basketbol , jimnastik, binicilik vb. spor etkinliğidir. Erken çocukluk eğitiminde çocuklara uygun olanlar seçilmelidir.
Oyunun Sosyal-Duygusal Gelişimine Etkisi
Sosyal ve duygusal alanlar ayrı ayrı düşünülemeyeceğinden ikisi birlikte ele alınır. Çocuğun sosyal-duygusal alan gelişiminde oyunun
etkisi büyüktür.
Oyun çocuğun ilgisini kamçılar
Duygularını denetlemesini sağlar.
Ben merkezcilikten ayrılmasına yardımcı olur.
Sorunlarını unuturur yada çözüm yolu bulur.
Kendine güveni artar.
Estetik duygusu gelişir.
Toplumsallaşmayı öğrenir.
Cinsel kimliğinin farkına varır.
Başkalarına ve başka farklı özellikleri olan kişilere saygı göstermeyi öğrenir.
Paylaşmayı, yardımlaşmayı, dayanışmayı, birlikte hareket etmeyi öğrenir.
Görgü kurallarını öğrenir.
Kazanmayı – kaybetmeyi öğrenir.
Lider olmayı öğrenir.
Çevresini korumayı öğrenir.
Oyunun Dil Gelişimine Etkisi
Çocuk oyunlarının birçoğu dilin kullanımını gerektirir, özellikle evcilik oyunları ile sembolik oyunların dil gelişimine etkisi büyüktür.
Oyun çocuğun sözlü olarak anlatılanları kavrama yeteneğini geliştirir.
Yeni sözcükler kazandırır.
Soru sormayı, cevap vermeyi öğrenir.
Duygu ve düşüncelerini anlatması için yararlıdır.
Çeşitli sesleri ve bunlara verilen isimleri öğrenir.
Nesneleri, araç gereçleri tanır.
Ayrılıkları farklılıkları ifade eder.
Oyunun Bilişsel (Zihinsel ) Gelişimine Etkisi
Oyunla büyüyen çocuk bilişsel gelişimle ilgili pek çok kavramı, bilişsel deneyimleri oyun içinde öğrenir. Büyük-küçük , ince-kalın, uzun-kısa, hafif-ağır, sıcak-soğuk, tatlı-ekşi, hızlı-yavaş gibi duyularımızla algılanan pek çok kavramlarla birlikte, eşleştirebilme, sınıflayabilme, sıralayabilme, analiz ve sentez, problem çözme gibi zihinsel işlemleri oyunla öğrenir. Görme, işitme, dokunma, tatma, koklama duyuları ile algılaması gelişir.
Büyüklük, şekil, renk, boyut, ağırlık, hacim, ölçme, sayma, tartma, zaman, mekan, uzaklık, uzay ile ilgili kavramların kazanımı
Erime, kuruma, buharlaşma, soğuma gibi doğa olaylarını öğrenme,
Eşleştirme, sıralama, sınıflama, analız, sentez, değerlendirme, problem çözme gibi zihinsel süreçlerin işleyişini hızlandırır.
Oyunun Öz Bakım Becerilerinin Gelişmesinde Etkisi
Çocuklar oyun yolu ile;
Yemek yeme kurallarını, yemeklerin nelerden ve nasıl yapıldığını öğrenir. Temizlik ile ilgili kavramları, kullanılacak araçları tanır.
Evcilik oyunu sırasında ayna, tarak, diş macunu, diş fırçası, sabun, havlu, tabak, kaşık, çatal, bıçak, ütü gibi araçların kullanılışını öğrenir ve gerçek hayatta da kullanmak için çaba harcar.
Yemeklerden önce ve sonra ellerini yıkaması gerektiğini, yemekten sonra dişlerini fırçalaması gerektiğini öğrenir.
Giyinmeyi, soyunmayı, eşyalarını toplamayı oyun yoluyla öğrenir
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder